Minjan- Margot Vanderstraeten |
TEKST  
|
maandag 11 oktober 2021 om 16:00 uur. | Terug naar Proza
Dit werk werd reeds 1934 maal bekeken.
Wijs naar uw oorlel en binnen de kortste keren friemelt men aan uw tenen. Spreek over het Judaïsme en meteen zit men bij het Israëlisch-Palestijns conflict. Het niet bij de les kunnen blijven, blijft een meelijwekkende aandoening. Tel er de clichés en de antisemitische vooroordelen bij. “Gij zijt een Jood”, “Dat is een Jodentruc” of hoe antisemitisme tot staande uitdrukkingen in onze taal zijn versteend. Minjan is een noodzakelijk vervolg op “Mazzel tov”. De titel is Hebreeuws en staat voor een groep van minstens tien joodse mannen van 13 jaar of ouder, die een quorum vormen voor een volledige joodse gebedsdienst. “God zit aan het stuur van hun leven.In het leven van ons, modern-orthodoxe Joden, zit God gelukkig op de achterbank.” Opnieuw reikt Margot Vanderstraeten inzichten aan in een terughoudende, gelovige gemeenschap zoals de Chassidim die zonder enig proselitisme bewust de zijkant van onze samenleving kiest. Het is een gemeenschap die zo dichtbij is, met een vervolgingscultuur, met een naoorlogse generatie die zonder grootouders is opgegroeid: “ in onze middens maken we nu pas onze eerste generatie bejaarden mee" De rode draad is en blijft de Shoa: “… naar de verschrikkelijke zwart-witfoto’s kijken waarop uitgemergelde kampgevangenen, met oogkassen donkerder dan de dood, levend staan te sterven achter tralies dikker dan hun vingers…’’ “Wij kennen ons verleden. Het zit in ons heden en is juist een van de redenen waarom wij zo onverdroten vasthouden aan onze traditie. Onze ouders werden vermoord om wie ze waren. Wij hebben de morele plicht om voor hen op te komen. Om hun leven, dat het onze is te verdedigen ‘’Lire, c’est s’exercer à la gratitude.” Met deze woorden van de Franse historicus, Patrick Boucheron, opende ik in 2017 mijn mijmering over ‘’Mazzel tov’’, een succesboek dat internationaal ging en terecht werd gelauwerd met de E. du Perronprijs. (1) Haar vlotte pen en het mooie, verzorgde Nederlands van Margot Vanderstraeten lopen in Minjan alweer op ‘hoge hakjes’. (2) Zij schreef dit boek tijdens de coronacrisis, een periode met een pijnlijk voorval in haar privéleven dat zij beklijvend beschrijft. In een samenvatting las ik: “In Minjan vertelt Margot Vanderstraeten over haar talloze nieuwe ontmoetingen die zij opdeed na het verschijnen van haar boek Mazzel tov binnen de orthodox-Joodse gemeenschap. Zo is er chef-kok Mosje van het beroemde Hoffy’s in Antwerpen, die iedereen die daarom vraagt graag uitleg geeft over Joods-culinaire tradities en het chassidische leven; er is fotograaf Dan die met zijn scherpe, humorvolle blik als enige de chassidische gemeenschap van binnenuit mag fotograferen; er is Esther, de eigenzinnige, eveneens chassidische mame die de noodzaak van taboes verdedigt en met Margot redetwist over de ultraorthodoxe opvoeding en scholing.” Treffender kan ik het niet verwoorden. Als atheïste heeft Margot Vanderstraeten een scherpe, kritische geest die in alle oprechtheid in staat is – denk aan haar diepte-interviews van weleer- om zonder oordelen en veroordelen een andere cultuur begrijpelijk te maken. Ik ben haar dankbaar voor deze oprechtheid en wens haar hiervoor een Westmalle tripel toe ”Dat bier sust op een milde, slome manier mijn adrenaline” LECHAIM – OP HET LEVEN! Frank De Vos (1) http://www.frankdevos.be/bekijk.asp?type=v&id=615&reeks=58 (2) Margot Vanderstraeten, Minjan, 304 blz. Atlas Contact, ISBN 9789045043890
